Rząd i sejm planują zwiększenie deficytu budżetowego. O co chodzi?
Ważne:
|
Deficyt budżetowy = różnica (ujemne saldo) pomiędzy wydatkami i
dochodami budżetu państwa.
|
Deficyt budżetowy na 2015
Ile miał wynieść planowany dotąd deficyt budżetowy (Ustawa budżetowa
na rok 2015
z dnia 15 stycznia 2015)?
|
- 46,08 mld PLN
|
O Ile Rząd go zwiększy?
|
Około 4 mld PLN
|
Ile będzie wynosił po zwiększeniu?
|
- 49,98 mld PLN
|
Źródło: www.mf.gov.pl
Ministerstwo Finansów zwiększenie deficytu tłumaczy niższymi od
planowanych wpływami VAT.
Ale czy rzeczywiście zwiększenie deficytu jest potrzebne?
Ważne:
|
Ministerstwo Finansów opracowuje na początku roku tzw. harmonogram
dochodów i wydatków budżetu państwa na cały rok.
|
Tabela: Harmonogram dochodów i wydatków budżetu państwa
Źródło: www.mf.gov.pl
Z powyższej tabeli wynika z tego, że na koniec października
planowany deficyt budżetowy miał wynieść -39,8 mld PLN.
Ważne:
|
Ministerstwo Finansów co miesiąc prezentuje szacunkowe dane o
wykonaniu budżetu państwa, w tym o deficycie.
|
Popatrzmy zatem na dane dotyczące tego jak deficyt budżetowy wyglądał do
października 2015.
Tabela: Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za okres
styczeń - październik 2015 r.
Co to oznacza? Na koniec października planowany był deficyt na
kwotę - 39,8 mld PLN, a faktycznie wyniósł -34,4 mld PLN, a więc deficyt na
koniec października był o 5,4 mld PLN mniejszy od planowanego.
Jakie jest więc uzasadnienie dla nowelizacji budżetu i zwiększenia
deficytu, jeżeli planowany deficyt jest mniejszy od planowanego? Szacuje
się, że na koniec roku byłby on niższy w sumie o 9 mld PLN od planowanego.
Najprawdopodobniej więc zwiększenie deficytu
jest potrzebne Rządowi do realizacji obietnic wyborczych, przede wszystkim
programu 500+.
DEFICYT BUDŻETOWY, DEFICYT SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH I PKB
Wysokość deficytu budżetowego oczywiście wpływa na deficyt całego
sektora finansów publicznych (czyli całego sektora: instytucji rządowych i
samorządowych), których budżet państwa jest częścią.
Polska jako członek Unii Europejskiej ma obowiązek utrzymywania
deficytu finansów publicznych w ryzach, a dokładnie w wysokości maksymalnie
3% PKB. Kraj, który przekracza ten limit jest objęty tzw. procedurą
nadmiernego deficytu.
Ważne:
|
Procedura nadmiernego deficytu – jeżeli kraj UE przekracza
dozwolony limit deficytu finansów publicznych (w tym deficytu budżetowego) do
PKB, który wynosi czyli 3%, objęty jest procedurą, która ma na celu
zmniejszenie tego deficytu. Regulowane to jest w art. 126 Traktatu o Unii
Europejskiej.
|
Polska została objęta procedurą nadmiernego deficytu w 2009 roku.
Jakie działania musiała podjąć, żeby zbić ten deficyt? Oto przykłady – cięcie
zasiłków, zamrożenie płac w tzw. budżetówce, obcięcie przywilejów
emerytalnych, podwyżka VATu, wreszcie słynna tzw. „reforma” OFE
i inne oszczędności plus bardzo ograniczone możliwości zwiększenia
wydatków. W skrajnym przypadku procedura może prowadzić nawet do
wstrzymania wypłat unijnych pieniędzy.
Od 2009 do 2015 roku Polska zbijała ten deficyt. Jeszcze w 2014 r.
deficyt finansów publicznych w Polsce wyniósł 3,2% PKB.
W czerwcu 2015 r. unijna Rada Ecofin podjęła decyzję, która zakończyła
procedurę nadmiernego deficytu wobec Polski, (zredukowaliśmy nadmierny
deficyt o rok wcześniej niż było to rekomendowane przez Radę).
Nowelizacja budżetu na 2015 rok przewiduje, że deficyt sektora
finansów publicznych może przejściowo przekroczyć 3% PKB i wynieść
3,0-3,2% PKB wobec szacowanego dotąd 2,8%. Poprzedni rząd
planował obniżać deficyt finansów publicznych do około 1% PKB.
O konsekwencjach nadmiernego deficytu pisaliśmy już wcześniej na naszym blogu (i pewnie jeszcze będziemy pisać).
Jakub
