poniedziałek, 14 grudnia 2015

Zwiększenie deficytu budżetowego. Przyczyny, konsekwencje cd.

Rząd i sejm planują zwiększenie deficytu budżetowego. O co chodzi?


Ważne:
Deficyt budżetowy = różnica (ujemne saldo) pomiędzy wydatkami i dochodami budżetu państwa.

Deficyt budżetowy na 2015
Ile miał wynieść planowany dotąd deficyt budżetowy (Ustawa budżetowa na rok 2015
z dnia 15 stycznia 2015)?
- 46,08 mld PLN
O Ile Rząd go zwiększy?
Około 4 mld PLN
Ile będzie wynosił po zwiększeniu?
- 49,98 mld PLN
Źródło: www.mf.gov.pl

Ministerstwo Finansów zwiększenie deficytu tłumaczy niższymi od planowanych wpływami VAT.
Ale czy rzeczywiście zwiększenie deficytu jest potrzebne?

Ważne:
Ministerstwo Finansów opracowuje na początku roku tzw. harmonogram dochodów i wydatków budżetu państwa na cały rok.

Tabela: Harmonogram dochodów i wydatków budżetu państwa
Źródło: www.mf.gov.pl



Z powyższej tabeli wynika z tego, że na koniec października planowany deficyt budżetowy miał wynieść -39,8 mld PLN.


Ważne:
Ministerstwo Finansów co miesiąc prezentuje szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa, w tym o deficycie.



Popatrzmy zatem na dane dotyczące tego jak deficyt budżetowy wyglądał do października 2015.

Tabela: Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za okres styczeń - październik 2015 r. 



Co to oznacza? Na koniec października planowany był deficyt na kwotę - 39,8 mld PLN, a faktycznie wyniósł -34,4 mld PLN, a więc deficyt na koniec października był o 5,4 mld PLN mniejszy od planowanego.
Jakie jest więc uzasadnienie dla nowelizacji budżetu i zwiększenia deficytu, jeżeli planowany deficyt jest mniejszy od planowanego? Szacuje się, że na koniec roku byłby on niższy w sumie o 9 mld PLN od planowanego.
Najprawdopodobniej więc zwiększenie deficytu jest potrzebne Rządowi do realizacji obietnic wyborczych, przede wszystkim programu 500+.

DEFICYT BUDŻETOWY, DEFICYT SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH I PKB
Wysokość deficytu budżetowego oczywiście wpływa na deficyt całego sektora finansów publicznych (czyli całego sektora: instytucji rządowych i samorządowych), których budżet państwa jest częścią.
Polska jako członek Unii Europejskiej ma obowiązek utrzymywania deficytu finansów publicznych w ryzach, a dokładnie w wysokości maksymalnie 3% PKB. Kraj, który przekracza ten limit jest objęty tzw. procedurą nadmiernego deficytu.

Ważne:
Procedura nadmiernego deficytu – jeżeli kraj UE przekracza dozwolony limit deficytu finansów publicznych (w tym deficytu budżetowego) do PKB, który wynosi czyli 3%, objęty jest procedurą, która ma na celu zmniejszenie tego deficytu. Regulowane to jest w art. 126 Traktatu o Unii Europejskiej.



Polska została objęta procedurą nadmiernego deficytu w 2009 roku. Jakie działania musiała podjąć, żeby zbić ten deficyt? Oto przykłady – cięcie zasiłków, zamrożenie płac w tzw. budżetówce, obcięcie przywilejów emerytalnych, podwyżka VATu, wreszcie słynna tzw. „reforma” OFE i inne oszczędności plus bardzo ograniczone możliwości zwiększenia wydatków. W skrajnym przypadku procedura może prowadzić nawet do wstrzymania wypłat unijnych pieniędzy.

Od 2009 do 2015 roku Polska zbijała ten deficyt. Jeszcze w 2014 r. deficyt finansów publicznych w Polsce wyniósł 3,2% PKB.

W czerwcu 2015 r. unijna Rada Ecofin podjęła decyzję, która zakończyła procedurę nadmiernego deficytu wobec Polski, (zredukowaliśmy nadmierny deficyt o rok wcześniej niż było to rekomendowane przez Radę).


Nowelizacja budżetu na 2015 rok przewiduje, że deficyt sektora finansów publicznych może przejściowo przekroczyć 3% PKB i wynieść 3,0-3,2% PKB wobec szacowanego dotąd 2,8%. Poprzedni rząd planował obniżać deficyt finansów publicznych do około 1% PKB.

O konsekwencjach nadmiernego deficytu pisaliśmy już wcześniej na naszym blogu (i pewnie jeszcze będziemy pisać).

Jakub